21 گناه کبیره از زبان امام صادق(ع)
امام جماعت مسجدامیرالمؤمنین(ع) امشب بعداز نماز عشاء به بیان بیست و یک گناه کبیره که در قرآن آمده و از امام صادق(ع) روایت شده است پرداختند
ایشان در ابتدا فرمودند: روزی «عمرو بن عبید» یکى از علماى اسلام، به حضور امام صادق علیه السلام آمد، سلام کرد و سپس این آیه را خواند:
"الذینّ یجتنبون کبائر الاثم و الفواحش[1] ؛ نیکوکاران کسانى هستند که از گناهان بزرگ، و زشتى پرهیز مىکنند."
سپس سکوت کرد و دنبال آیه را نخواند امام صادق علیه السلام به او فرمودند: «چرا سکوت کردى!؟ او گفت: «دوست دارم، گناهان کبیره را در کتاب خداوند بدانم»
آنگاه امام صادق علیه السلام گناهان کبیرهاى را که در قرآن آمده بیان نمودند:
بزرگترین گناهان کبیره، شرک به خداست؛ قرآن مىفرماید:
وَ من یُشرک بِالله فَقد حَرّم الله عَلَیهِ الجنّة[2] ؛ کسی که براى خدا، شریک قرار دهد، خداوند بهشت را بر او حرام مىکند.
ناامیدى از رحمت خدا؛
انّه لایَیاءس مِن روحِ الله الاّ القَوم الکافِرون[3] ؛ هیچ کس جز کافران از رحمت خدا، نومید نگردد.
ایمنى از مکر (عذاب و مهلت) خدا؛
فلا یامن مکر اللهّ الاّ القوم الخاسرون[4] ؛ از مکر خدا ایمن نشود، مگر مردم زیانکار.
عقوق (و آزار) والدین؛ چنان که قرآن از زبان عیسى علیه السلام مىفرماید:
و برّاً بِوالدَتى و لَم یَجعَلنى جَبّاراً شقیّاً[5] ؛ خدا دستور داده که به مادرم نیکى کنم و مرا زورگوى تیرهبخت قرار نداده است.
کشتن انسانِ بى گناه؛
و مَن یَقتُل مؤمِنا مُتعَمّدا فَجزاؤه جهَنّم خالِدا فیها و غَضبَ الله عَلیه وَ لَعنَه وَ اعدّ لَه عَذابا عَظیما[6] ؛ و هر کس فرد با ایمانى را از روى عمد، به قتل برساند مجازات او، دوزخ است که جاودانه در آن مىماند، و خداوند بر او غضب مىکند و از رحمتش دور مىسازد و عذاب عظیمى براى او آماده ساخته است.
نسبت نارواى زنا به زن پاکدامن؛
انّ الّذینَ یَرمُونَ الُمحصِناتِ الغافِلات المُؤمِنات لُعِنُوا فى الدّنیا و الاخرة وَ لَهم عَذاب عَظیم[7] ؛ کسانى که زنان پاکدامن و بى خبر (از هرگونه آلودگى) و با ایمان را متهم مىسازند، در دنیا و آخرت، از رحمت الهى بدورند، و عذاب بزرگى در انتظارشان است.
خوردن مال یتیم؛
انّ الّذینَ یَاکلون اَموال الیَتامى انماّ یاکلون فى بطونهم نارا و سیصلون سعیرا[8] ؛ همانا کسانى که اموال یتیمان را مىخورند، آنها در شکمهاى خود، آتش فرو مىبرند و به زودى در آتش سوزان مىسوزند.
فرار از جبهه جهاد؛
وَ مَن یُولّهم یَومئذٍ دُبُره الاّ مُتِحرّفا لِقتال او مُتحیّزا الى فِئَة باَّء بِغَضب مِن الله وَ مَاءواه جَهنّم و بئس المصیر[9] ؛ و هر کس در آن هنگام (جنگ) به آنها پشت کند مگر در صورتى که هدفش، کنارهگیرى از میدان براى حمله مجدد و یا به قصد پیوستن به گروهى (از مجاهدان) بوده باشد (چنین کسى) گرفتار خشم پروردگار خواهد شد، و جایگاه او جهنم، و چه بد عاقبتى است.
ربا خوارى؛
اَلّذینَ یَاکُلونَ الرِّبا لایَقُومُون اِلاّ کَما یَقوم الّذى یَتخبَّطهُ الشّیطان مِن المسّ[10] ؛ کسانى که ربا مىخورند، برنمىخیزند مگر مانند کسى که شیطان با تماس خود، او را همچون دیوانه، آشفته حال کرده است.
سحر و جادو؛
وَ لَقَد عَلمُوا لِمَن اشتَراهُ مالَه فِى الاخِرة مِن خلاق[11] ؛ قطعا دانستند که هر کس خریدار جادو شود، در آخرت، بىبهره خواهد بود.
زنا؛
وَ مَن یَفعَل ذلکَ یَلقَ اَثاما یُضاعف لَه العَذاب یَومَ القیامَة وَ یَخلُد فیهِ مُهانا[12] ؛ هر کس که زنا کند، مجازاتش را خواهد دید، عذاب چنین کسى در قیامت، مضاعف گردد و با خوارى، همیشه در آن خواهد ماند.
سوگند دروغ براى گناه؛
اَلّذینَ یَشتَرونَ بِعَهدِ الله و ایمانِهم ثَمَنا قَلیلا اُولئِک لاخلاقَ لَهم فِى الاخِرة[13] ؛ کسانى که پیمان خود با خدا و سوگندهاى خود را به بهاى اندک مىفروشند، در آخرت، بىبهرهاند.
خیانت در غنایم جنگى؛
وَ مَن یَغلُل یَاتِ بِما غَلّ یَوم القِیامَة[14] ؛ و هر کس در غنیمت جنگى، خیانت کند، روز قیامت با آنچه خیانت کرده بیاید.
نپرداختن زکات واجب؛
یَومَ یُحمى عَلَیها فى نارِ جَهنَّم فَتُکوى بِها جِباهُهُم و جُنوبهم و ظُهورهم[15] ؛ در آن روز (طلاها و نقرهها را)در آتش دوزخ داغ و سوزان کرده و با آن صورتها و پهلوها و پشتهایشان را داغ مىگذارند.
گواهى به دروغ
کتمان گواهی؛
وَ مَن یَکتُمها فَاِنّه آثِم قَلبَه[16] ؛ و هر کس گواهى دادن را پنهان کند، قلبش گنهکار است.
شرابخوارى
یا ایّها الَّذین آمَنوا اِنّما الخَمر و المَیسر و الاَنصابُ و الاَزلام رِجسٌ من عَمل الشَّیطان فَاجتَنبوه لعّلکم تُفلِحون[17] ؛ اى کسانى که ایمان آوردهاید، شراب و قمار و بتها و تیرهاى قرعه پلیدند و از عمل شیطانند. پس از آنها دورى کنید باشد که رستگار شوید.
ترک نماز و یا
ترک واجبات دیگر به طور عمد، زیرا پیامبر صلّى الله علیه وآله فرمود:
من ترک الصّلاة متعمّدا فقد بَرى من ذمّة الله و ذمّة رسول الله؛ هر کس عمداً نماز را ترک کند از پیمان خدا و رسول خدا بیزارى جسته است.
پیمان شکنى
قطع رحم، چنانکه خداوند مىفرماید:
اُولئِک لَهمُ اللَعنَة وَ لَهم سُوء الدّار[18] ؛ براى آنان که (پیمان را مىشکنند و قطع رحم مىکنند) لعنت و خانه بد در آخرت، است.
امام صادق علیه السلام به اینجا که رسید، عمرو بن عبید در حالى که از شدت ناراحتى، فریاد مىکشید از محضر آن حضرت خارج شد و مىگفت:
هلک من قال براءیه و نازعکم فى الفضل و العلم؛ به هلاکت رسید آن کس که به راى، فتوا داد، و در فضل و علم با شما، ستیز کرد.[19]
[1] نجم / 32
[2] نساء / 72
[3] یوسف / 78
[4] اعراف / 99
[5] مریم / 32
[6] نساء / 93
[7] نور / 23
[8] نساء / 10
[9] انفال / 16
[10] بقره / 277
[11] بقره / 102
[12] فرقان / 68و69
[13] آل عمران / 77
[14] آل عمران / 161
[15] توبه / 35
[16] بقره / 283
[17] مائده / 90
[18] فرقان / 25
[19] کافى، ج 2 ص 285287، کافى مترجم، ج 3 ص 390و392